Ачык керү мохитендә фән тарихы тикшеренүләре

Хөрмәтле коллегалар,

соңгы вакытта фәнни мәгълүматка ачык керү инициативасы халыкара дәрәҗәдә алып барыла, ачык керү архивлары булдырыла. Дөнья буенча кулланучыларның фикере сорала, үткәрелгән сораштыруларда техник әзерлек, мәгълүмат грамоталылыгы, юридик аспектлар өстенлек итә.

Бу анкета аша фән тарихчыларының фәнни мәгълүматны эзләү һәм эшкәртү ысуллары, мәгълүмат тарату каналлары турында күбрәк белергә телибез, шулай ук – ачык керүнең конкрет фән тармакларындагы тикшеренүләрдә бәяләнүе.

Анкета нәтиҗәләре 5-нче халыкара Европа фән тарихы ассоциациясе конференциясенең симпозиумында тәкъдим ителәчәк Тикшеренү инструментлары һәм тарих осталыгы, нәтиҗәләр Библиография һәм документлаштыру комиссиясе (Халыкара фән тарихы һәм философиясе ассоциациясенең структур бүлеге) эшчәнлеге кагыйдәләрендә ачык керү буенча чагылыш табачак, фәнни мәгълүмат таратуны оптимальләштерү һәм фәнни мирасны саклау максатыннан.

Анкета төзүдә кыйммәтле искәрмәләр бирде Литва фәнни китапханәләр ассоциациясенең eIFL-OA координаторы д-р Гинтаре Таукеviчиене, eMoDB.lt: Литва өчен электрон фән мәгълүмат базаларын ачу проектыннан, Литва фән һәм уку учреждениеләре фәнни эшчәнлек нәтиҗәләрен ачык керү журналларында һәм институт архивларында тарату тикшеренүе отчет материаллары, ачык керү турында башка чыганаклар кулланылды.

 

Сезне актив рәвештә үз фикерегезне һәм теләкләрегезне белдерергә чакырабыз, анкета җавапларын 2023 елның 15 сентябренә кадәр көтәбез.

 

Анкета аноним.

 

Хөрмәт белән

Д-р Бируте Рейлиене

Библиография һәм документлаштыру комиссиясе (Халыкара фән тарихы һәм философиясе ассоциациясенең Фән һәм технологияләр тарихы бүлеге) рәисе

Эл. почта: b.railiene@gmail.com

 

Ачык керү сүзлеге:

Ачык керү – бушлай һәм чикләнмәгән интернет керү фәнни тикшеренү продукциясенә (фәнни мәкаләләр, тикшеренү мәгълүматлары, конференция чыгышлары һәм башка басылган материаллар), һәрбер кулланучы аны ирекле рәвештә укый, күчереп ала, бастыра, компьютерда саклый, тарата, эзли яки текстның тулы мәкаләләренә сылтамалар бирә ала, автор хокукларын бозмыйча.

Тасвирлау стиле (яки библиографик тасвир) – документны, аның өлешен яки берничә документны тану һәм тасвирлау өчен кирәкле, стандарт формада тәкъдим ителгән мәгълүматлар җыелмасы (Китапханә энциклопедиясе). Күп кенә тасвирлау стильләре (мәсәлән, APA, MLA) һәм аларның вариантлары бар. Халыкара стандарт библиографик сылтамалар мәгълүмат ресурсларын цитаталау кагыйдәләрен булдыра (ISO 690:2010).

Институт архивы – бу интеллектуаль продуктларның цифрлы архивы, анда шул институтның яки берничә институтның фәнни продукциясе һәм академик мәгълүмат саклана, таратыла һәм эшкәртелә.

Анкета нәтиҗәләре җәмәгатькә ачык

1. Сезнең өлкәдәге иң яңа фәнни мәгълүматны ничек аласыз (берничә вариантны билгеләргә мөмкин): ✪

Кулланмыйм
Кайвакыт
Часто
Эш урыны китапханәсе
Китапханәләрнең карточка каталоглары
Китапханәләрнең электрон каталоглары
Литва академик мәгълүмат базалары
Чит ил нәшриятларының мәгълүмат базалары (мәсәлән, ScienceDirect, Emerald, IEEE һ.б.)
Глобаль эзләү системалары (мәсәлән, Google)
Специальләшкән эзләү системалары (мәсәлән, Google Scholar)
Фәнни мәгълүмат эзләү системалары (мәсәлән, Scirus, Scitopia)
Электрон почта аша яңалыкларны яздырам (Alerts хезмәте)
RSS технологиясе ярдәмендә яңалыкларны яздырам
Үз өлкәгездәге фәнни журналларны күзәтәм
Фәнни форумнар (мәсәлән, LinkedIN, ResearchGate һ.б.)
Фәнни чаралар (мәсәлән, конференцияләрдә, китап тәкъдимнәрендә һ.б.)
Кунаклар белән неформаль очрашулар

2. Сезнең өлкәдәге иң яңа фәнни мәгълүматны алу өчен, алда телгә алынмаган башка ысулларны да кулланасызмы?

3. Фәнни тикшеренүләрегез өчен тулы текстлы документларны ничек аласыз (берничә вариантны билгеләргә мөмкин): ✪

Кулланмыйм
Кайвакыт
Часто
Ачык керү журналларыннан (ингл. Open Access Journals)
Институт архивларыннан (ингл. Institutional Repositories)
Глобаль эзләү системаларын (мәсәлән, Google) кулланам
Специальләшкән мәгълүмат эзләү системаларын (мәсәлән, Google Scholar) кулланам
Фәнни мәгълүмат эзләү системаларын (мәсәлән, Scirus, Scitopia) кулланам
Ачык керү чыганакларын (мәсәлән, OAIster, DRIVER, RePEc) кулланам
Институтның язылу базаларында эзләү үткәрәм
Ачык рәвештә керүче базаларда эзләү үткәрәм
Китапханә хезмәткәрләренә мөрәҗәгать итәм
Китапханәләр арасында абонемент хезмәтләреннән файдаланам
Чит илдәге коллегалардан тулы текстлы документларның күчермәләрен сорап алам

4. Сезнең өлкәдә тулы текстлы документларны алу өчен, алда телгә алынмаган башка ысулларны да кулланасызмы?

5. Фәнни эшләр һәм публикацияләр әзерләгәндә, сез еш кына нинди библиографик тасвирлау стандартын яки стилен кулланасыз: ✪

Кулланмыйм
Кайвакыт
Часто
ISO 690 һәм ISO 690-2
APA (American Psychological Association)
MLA (Modern Language Association)
Гарвард (Harvard)
Үз тасвирлау стилемне кулланам

6. Сезнең фәнни мәкаләләрдә, публикацияләрдә еш кына нинди библиографик тасвирлау стилен кулланасыз?

7. Сезнең институт фәнни тикшеренүләрне ачык керү журналларында бастыруны хуплыймы? ✪

8. Сезнең бастырылган фәнни эшләр ачык рәвештә доступлымы (берничә вариантны сайларга мөмкин): ✪

9. Сезнең эш урынында институт архивы бармы? ✪

10. Сез кайсы оешманы тәкъдим итәсез? ✪

11. Сезнең яшегез ✪

12. Сез хәзер кайсы илдә яшисез? ✪

13. Сез кайсы фән өлкәсенең тарихын тикшерәсез (берничә вариантны сайларга мөмкин): ✪

14. Сез кайсы фән юнәлешенең тарихын ешрак тикшерәсез: ✪

15. Әгәр сез ачык керү турында тәҗрибәгез белән уртаклашырга яки тәкъдимнәрегез булса, без сезнең фикерегезне белергә шат булырбыз. Вакытны бүлгәнегез өчен рәхмәт