Akkataa Aadaa Dhaabbataa irratti Hojii Danda’uutti
Baga Nagaan Dhuftan Garee Qorannoo
Gareen keenya qorannoo kana hirmaachuuf isin affeeru, kaayyoon isaas akkataa aadaa dhaabbataa hojii danda’u irratti qorannoon gaggeessuu dha. Hirmaannaan keessan barreeffamoota fi qorannnoota cimsuuf baay’ee gatii qaba. Gaaffileetti hunda keessan dhugaa fi iftoominaadhaan deebisuu akka dandeessan ni barbaanna.
Karaa akkamitti aadaa dhaabbataa fi dhiibbaa isaa hojii danda’utti beektuu?
Karaa akkamitti aadaa dhaabbataa fi qulqullina hojii danda’utti dhiibbaa isaa guddina qaba jedhaman?
Fakkeenya armaan gadii keessaa maaliin aadaa dhaabbataa uumuuf caalatti barbaachisaa ta’eedha jechuudhaan yaada kennitani?
Walitti dhufeenya keessaa
- oduu waljijjiiruu
- qabeenya waloo
1 hanga 5’ti, akkamitti hoggansa aadaa dhaabbataa kaayyoo gaarii irratti hirmaachuu isaa ilaalchisee xiqqoo tilmaamaa?
Aadaa dhaabbataa hojjannaa keessan irratti dhiibbaa qaba jedhaa?
Maaliin giddugaleessa aadaa dhaabbataa cimsuuf faayidaan jechuudhaan caalu?
- kaka'umsa, waliigaltee, ofiirra ka'uu, uumamaa, dhugaa, kabaja, amantaa.
- ilaalcha hojii waloo kabaja waloo dabaree fi itti gaafatamummaa barsiisa fi guddisuu safuu fi amanamaa mirga hidhata fi walii galtee
- -ifaa -hojii waliinii -kabaja waloo -dhaabbata fi itti gaafatamummaa -jojja’ina fi gabbina itti fufu -safuu fi amanamumaa -qixxumma -hirmaannaa fi amanamummaa
- dhaloota fi qopheessuu
- leenjii fi kakattoota ijaaru.
- walitti dhufeenya
- hawaasa hojiitiif qophiin gadi fageenyaa cimsuu.
- waliin qabna.
- qabeenya bu'uuraa fooyyessuuf aadaa dhaabbataa haala gaarii qabu keessaa; iftoomina, kabaja, haala haaraa, waliigaltee fi barnoota yeroo hundumaa.
- dandeettii hojii
Karaa akkamitti yaada armaan gadii irratti walii galu: 'Aadaan dhaabbataa keessaatti qabeenyi misoomamaa cimuusaa'?
Maaliin faayidaa aadaa dhaabbataa cimuuf mudannoon isiniif haalli jiru?
- rakkoo akkanaa hin jiru.
- cimina jijjiiramaa laafina hoggansa garaagarummaa aadaa fi gochoota dhabuun wal-qunnamtii pirofeshinaalummaa akkaataaleen siyaasaa wal-simoottan dhiibbaa hojii
- mormii jijjiiramaa dadhabinna hogganaa fakkina gatii fi amala adda addaa kutaa gaarii dhabu seeronni wal to’achuu dhabu watiinsaa hojii
- of eebba ofii
- bulchiinsa gaarii dhabuu
- hir'ina hirmaannaa hojjettootaa aadaa dhaabbataa irratti dhaabbanni hojiin cimina hin qabne jijjiirama bulchiinsaa hamaa
- hojjetaa
- guddina jijjiiramaa, beeksisa dhabu, deeggaru bulchiinsaa dhabu, fi bu'aa madaaluu irratti rakkina.
- aadaa dhaabbataa
- guddina
Akkamitti aadaa dhaabbataa hojiin hojjataniif akka namatti dhufuu dandeessuuf odeeffannoo dabalataa barbaadduu?
Yaada dabalataan qabduu fi gorsaalee irratti barreessuu barbaaddanidha:
- dabalataa yaada hin qabu.
- -challenges yeroo baay'ee ifaan hin mul'atu -aadaa cimaa irraa eegalu -aadaa hojiirra oolchuuf hojii yeroo gabaabaa miti -dhiphina jiru fi kan hojiirra oolu giddu galeessaa -dhaabbata caalaa cimina ykn dhiphina ta'uu danda'a -aadaa dhaabbatichaa wantoota alaa irraa ni miidhamti -huquuwwan madaaluu ifaa hin jiru
- - jibbaawwan caalaa mul'atan hin mul'atu - aadaa cimaa irraa ka'aa - aadaa hojiirra oolchuu yeroo gabaabaa miti - fageenya jidduu jechuu fi hojiirra oolchuu - dhiibbaa ta'uu danda'a ykn rakkoo ta'uun ni mala - aadaa dhaabbataa haala alaa irraa miidhamuu - fakkeenya qajeeltoo ifaa hin jirre
- jaalallii qindoomina aadaasaa hojii
- bulchiistoonni aadaa dhaabbataa dhaabbatichaa irratti xiyyeeffannaa qabu.
- baayʼee barbaachisaa dha, aada qabeenya tokkummaa bareedduu ijaaruuf yeroo fi carraaqqiin itti fufaa barbaachisa. aangoo ifaa fi adda taʼe qabaachuun murteessaa dha, galma murtaaʼe fi deggersa buʼuuraa qabachuun hojiirra oolchuuf. akkasuma, hojjettoota dhaggeeffachuun fi isaaniif qooda kennuuf dandeettii uumuun hojii aada qabeenya tokkummaa ijaaruu keessatti hirmaannaa fi milkaa’ina wediin ni gargaara. dabalataan, bulchiinsi ol-aanaan seera fi kaayyoo warra qabeenya tokkummaa keessatti cimsuuf hordofuudha.
- no.