dabalataa
antconc fayyadamuun barnoota "terminoolojii seensa" keessatti barattoonni ofii isaanii korpusa walitti qabuu fi barsiisaan gargaaramuun akka isaan qindeessan ni danda'ama, bu'aa barbaachisaa argachuuf. kunis meeshaa kana barnoota hedduu keessatti fi yeroo baay'ee akka duraanitti fayyadamuuf carraa ta'a.
hans werth ni jedha: yaadni wb afaan jarmanii, 1838 [maaloo yaadni haaraa ni dhagahama: "gutteln", 01.04.2011], dhugumaan ni mul'ata, garuu amansiisaa hin ta'u. inni gosa volksetymologie tiin qoratamuu danda'a, akka s. 270 wbds agarsiisutti: "gutteln, guttern, tf6nen, akka dhangala'aa enghalsigen gefe4df irraa dhangala'e; hiika giddifamaa wording irraa dhufuu". akkasumas "gutteln" "daandii" hin ta'u... garuu seenaa tarihiin biraa 1835 keessatti, maxxansa keessatti, mirga gadiitti barreessitoota xiqqaa keessatti, "yaadni barreessitoota 'nr. 60 'ei so lfcg' plagiat dha 'dorfzeitung' irraa" jedhu argama. yoo kun har'a, namni tokko kan hojii dhunfaa qabu maxxansa keessatti dabaluu yaale, qofa osoo hin taane, hojii irraa ari'amuun, akkasumas maallaqa miidhaa irraa kan ka'e, barreessaa fi maxxansaa fi kkf waliin walitti dhufeenya qabaachuu danda'a. yaadni ummataa "plagiatje4ger" jedhamuu kan barbaadu irraa of eeggachuu qabna. sababni isaas, barreessitoota vroniplag irraa bu'aa argamsiisuu danda'an, kaayyoo akkasii qabatanii jiru. akkasumas, "doktorve4ter" isaanii kan beekkamu ta'uu mala, kan isaan beekkumsa isaanii kabajuuf qofa kennu. namni kun kre4henprinzip waliin walitti dhufeenya qabaachuu yaalu. dhugumaan, kre4hen kun naannoo eegumsa jala jiru. 'googeln' irratti homaa hin qabu, kan yeroo jalqabaatti "sfcnde" jedhamuun qeeqamu. kun dhugumaan fayyadamuu sirrii ta'uu qaba, akkasumas haala qindaa'aa fi dhugaa ta'een. interneetni sadarkaa garaagaraa ni kenna: fakkeenyaaf, walitti qabaa akka wikipedia yookaan kan walfakkaatu. walitti qabaa bareedaa, kan gargaarsa ta'uu danda'u, madda biroo barbaaduuf. garuu, dhimmoota ofii isaanii of eeggannoo barbaadu, akkasumas yeroo hunda maxxansa ashaaraa mirkaneeffachuu qabu. akkasumas, yeroo tokko tokko, odeeffannoo yookaan mallattoo xiqqaa 'varii' ta'uu danda'a, akkasumas 'jibba' kan ta'eef. yeroo baay'ee, (pseudo-)madda kan agarsiifamu, kan maxxansa wiki yookaan walitti qabaa walfakkaatu keessatti ragaa ta'uu fakkaatu, garuu dhugaa ta'uu hin danda'u.
ani akka gaariitti yaade, barsiisotaaf yeroo hedduu hojii irratti hirmaachuuf qophaa'aa turuu isaanii barbaada. akkasumas, garee keessatti hirmaachuun, galmeewwan namoota biroo ilaaluun fi deebii sirrii kennuu ni danda'ama.
mee fakkeenya dursee olka'aa, sababni isaas hojii keessan yeroo jalqabaatiif xumuruu dandeessu (kun hojii jalqabaa qofaaf, galmee jechootaa miti!)
barnoonni kennamu qulqullina gaarii hin qabu. ani waan tokkoon iyyuu barachuu hin dandeenye, yommuu ani dhugumaan carraaqqii gochaa ture...
mata-duree bu'uuraan xiqqoo barbaachisaa dha, garuu hojii mana barumsaa keessatti hojiirra oolchuu hin danda'amu, kanaafis seminaara leenjii barsiisotaaf hin mijatu. barattoonni garuu baay'ee gaarii fi ogummaa qabu.
dhugumatti, walitti dhufeenyi hojii barnootaa keenya booda naaf dhabuun na rakkise. yeroo tokko tokko, mana barumsaa keessatti projektii walfakkaatu irratti marii taasisuu ykn akkamitti gorsa akkasii mana barumsaa keessatti fayyadamuu dandeenyu irratti yaada kennuu danda'uu turan. akkasumas, "kogloss-methode" fi "antconc" jechuun maal akka ta'e naaf ifa hin ta'in. kunis ani qofa yaaduu danda'e. filannoon deebii: odeeffannoo hin kennamne jedhuus ni dhabu. haa ta'u malee: seminarin xiqqoo qajeelaa ture.
miseensa fakkeenya kenname kun baay'ee gargaaraa ture, garuu barsiisoonni odeeffannoo keessa jiru irratti waliigaltee hin qaban. seminaariin kun slz keessatti ta'uu danda'a, akkasumas hirmaattonni hundi yeroo tokkoon leenjii tokko hordofu danda'u.
waa'ee tokkummaa fiigicha uumuun gaariidha, akkasumas rakkoolee hedduu qabaachuun ni mala.
kogloss-methodeen waliin hojjechuun qorannoo korpuslinguistikii keessatti mul'ata gaarii ta'eera. akkasumas, mala kana baay'ee hojiirra oolchuu danda'uu fi itti fayyadamuuf karoorfadha (fakkeenyaaf, hiikaaf).
yaada hin jiru.
kogloss-metodaan gosa korpora adda addaa walitti qabuu fi afaan alaa barachuuf carraa barnoota bal'aa kennuuf baay'ee gargaara.
tana gaariidha, yoo ko-gloss keessatti internet explorer qofa hojjechuu hin dandeenye - browseriin kun beekamtii dhabuun jira, namoonni tokko tokko immoo ko-gloss waliin hojjechuu irratti isa addaan baasuuf ni barbaadu. yaada koo biraa, glossaroota gidduutti walitti hidhata gochuu yaaduu dha - yoo galmeewwan glossaroota afaan biroo keessatti walitti dhufeenya qaban. barattoota alaaaf tajaajila akkanaa baay'ee barbaachisaa ta'uu nan yaada.
natti fakkaata akka gosa jechootaa statikaatti caalaatti bu'a qabeessa ta'uu.
hojii (manatti fi seminaara keessatti) naaf gammachiise. galatoomi!
ani abdii qaba namni kunoo barreessu kun itti fufee barreessu!