Uggummaa qoorqoroof ijoollee umurii duraa (is) hawwiiwwan gochawwan iddoo alaa

Fageenya, ogeeyyii barsiisota,

Ani barataa waggaa 3 Kauno Kollejjii, Fakoolti Maalummaa fi Barnoota, qindoominaa barnoota ijoollee kutaa duraa dha. Qorannoo gochaa jiru, kaayyoon isaa – carraa uumama ijoollee umurii duraa fooyyessuu hawwiiwwan gochawwan iddoo alaa addaan baasuudha.

Gara hawwiiwwan barreefama kanaatti tarreeffama fi dhugooma keetiin ajaja kenni; akkasumas muuxannoo keetiin qooduu dhaaf si gaafadha. Baay’ee hin beekamne. Mataa baasuudhaan argamu qorannoo galata kan qindaa’een qophaawaa fi qorannoo xumura barnootaa misoomsa kaayyoo qofaaf fayyadamuuf qophaawaa dha.

Waa'ee yeroo keetiif galatoomaa.

Tariiwwan gaaffilee narra hojjechuuf fi wanti filanaan isiniif ta’u filadhaa.

Bu'aan ummataa

BarsiisaaBarsiisaa GabaabaaBarsiisaa - QorataaBarsiisaa - Beektu

Wagaa 5 giddugaleessaWagaa 5-10Wagaa 11-20Wagaa 21 ol

Uumama ‒ kan haaraa fi addaa ta'e yaada uumuu, yeroo hin yaadatin yaada uumuuf fi rakkoolee furmaata argachuuf.Uumama ‒ kan haaraa fi addaa ta'e yaada uumuu.Uumama ‒ kan hin yaadamne yaada uumuuf fi furmaata agarsiisuu.Uumama ‒ kan haala hin malle tokkoon yaada uumuu.

Baay'ee barbaachisaaBarbaachisaaBaay'ee hin barbaachisaaHin barbaachisaa

Fayyadamuu fooyya'aa yaada fooyya'uuRakkinoota addaan baasuuf ni danda'aaYaadawwan fi furmaata gochuuQabiyyee hunda duraan alaa khooftuu.

Meettaa akkamta (fakkeenya, hojii ofii)Meettaa walitti qindessa (fakkeenya, rakkinoota furmaata, marii)Tapha aadaawaaHojiiwwan aadaawaa (daawwi, jajjabina, muuziqaa, qophaa'aa).

Ija aadaawaa dandeettii fi ijoollee barnoota fooyyessuuf ni qophaa'aaDhiichi qophaa'aa hin yaalu ykn hawaasa barnootaas hin qabne ni qabuDhiicha yaaduu ittichuudhaan hin qabne

Nan yaada	Yaada hin qabaadhu	Nai hin yaada
Uummanni ijoollee gaaffiira ragaa cimaan uumamuudhaan ni dhugar.

Gaggeessaa uumama ufaa kenamuuf ijoollee dirqama vexuu fi gamtaa biroo guutuu.

Kizaa ijoollee hin laallee garuu ni emu.

Filatamoo gaaffiira uumama haala Oromiyaa fi maqaa gabbattuu koo ni godaana.

Hawaasa barnoota guutuu irraa isaan ilaaluu fi rakkinoota ormiin guutuu.

Yeroo ijoollee uumama maatii dhaba mirkaneessuudoo jirtu.

Gogaa fageenya barnoota inni akka gabbate qopheeUumamni gibiraa qorsaFageenyi darbaan ni dhabeFigeenyi jalqabaan hin qabu

Jajjabaadhu fi gosa galmee keetii warra kottu dhiyoome.Enyu jallinnaaKophaa dursuu fi sadarkaa hawaasaMakaa gamaablalle dhunfataa

Yeroo qindoomminna dhabuudhaan.Diigaafi hawaasa barrasafKita jalqabaa irran mideesitu.Galatooma gaanfa wantoonni Bultii ilaalu naa gahu.

Uggummaa qoorqoroof ijoollee umurii duraa (is) hawwiiwwan gochawwan iddoo alaa

1. Qabiyyeen siyaasa filannoo kee maali?

2. Wagaa hojii keeti?

3. Hiika uumama fooyyesituu filannoo keessaa filadhu. (Filanno jiran keessaa filadhu)

4. Uumama fooyyaa'uu ijoollee umurii duraa irratti ilaalcha akkam akka qabdu?

5. Haala uumama ijoollee keessan yaadachuun kan mul'atutti? (Filanno yeroo baay'eetuu filannoo haguuggaxi)

6. Fakkeenyota gochawwan ijoollee gaggeessaa uumuuf yaada faaydayacha.

7. Dandeetti uumuuf akkamta maali jettuu?

8. Ija aadaawaa gaggeessaa fi hawaasa dinqisiifataa akkamiin ta'a?

9. Yaada guutuu ilaalchaa.

10. Akka wanti STEAM dirqama keetiif bu'aa ni ta'a?

11. Kan si'iin filatamu jennuu?

12. Haala guutuu gochawwan iddoo alaa dandeettii barnootaa?

13. Gaggeessaa rakkinoota hir'isuuf maa irra deebi'aa?

14. Dantaa keenyaa ulaagaate Danta tokkummaa irra jirtu Akka gayaa?

15. Filanno ka'umsaa yaalii tajaajiluun maali?