Уку(лар), тел(ләр) һәм стереотип(лар)

na

no

тыңлау, уку һәм язу

бу аудиоязмалар аша булды. бу җиңел иде, ләкин иркен сөйләшү өчен күбрәк тәҗрибә кирәк.

яңа тел өйрәнү җиңелрәк була, әгәр без шул ук телдә сөйләшүче кешеләрнең сөйләшүләрен тыңласак.

без өйрәнергә теләгән телдә даими сөйләшү күп ярдәм итәчәк.

мин телне яхшы беләм.

укытучылар һәм дәреслекләр

тел өйрәнүнең иң яхшы юлы - чит илгә бару. минем яхшы инглиз теле укытучыларым булды, әмма мин бу телне өйрәнергә яратмадым, чит илгә чыкканчы. мәктәптә без грамматикага артык игътибар бирәбез, әмма тыңлау аңлавына күбрәк игътибар итәргә тиешбез, чөнки җирле кешедән килгән бер әйтемне ишеткәндә, син аны кулланырга тырышасың.

бу кызык иде.

минем яраткан өйрәнү ысулым - чит илдә яшәү, анда син өйрәнгән телдән башка беркем дә сөйләшми.

яхшы эшләде

мин инглиз телен белүемә шатмын.

мин рус телен мәктәптә укыганда өйрәндем, ләкин бу миңа иркен сөйләшү өчен җитәрлек булмады. балалык чорымнан мин һәрвакыт рус телендә фильмнар карадым, бу минем рус телендә иркен сөйләшүем һәм язуымның төп сәбәбе булды. ләкин минем сөйләшү осталыгым язу осталыгымнан яхшырак. төрек теленең тамыры минем ана телем белән бер үк. шуңа күрә мин бу телне һәрвакыт иркен аңлыйм, сөйләшәм һәм язам. безнең мәдәният, тел, дин бер-берсенә бик охшаш. шуңа күрә мин төрек телен телевидение программаларыннан, фильмнардан, җырлардан һәм сериаллардан өйрәнүдә кыенлык кичермәдем. литва теленә килгәндә, мин бу телне университетта өйрәнгәнемне әйтергә тиеш, чөнки мин литвада укыйм. мин бу телне башка телләрдән кыенрак таптым. хәзер мин литва телен өйрәнүне туктаттым, чөнки университетта миңа башка тел курслары бар, бер үк вакытта күбрәк телләр өйрәнү чыннан да кыен. мин литва телендә сөйләшкәндә, аңлаганымнан күбрәк сөйләшә алмыйм икәнен аңладым. чөнки мин сөйләшкәндә грамматик хаталар ясаудан куркам.

кабатлау - фәннең анасы.

мәктәптәге тел дәресләре телгә карата кагыйдәләргә нигезләнгән фикерләүдән зыян күрә. балаларга ничек язарга кирәклеген өйрәтәләр, үз стильләрен булдырырга мотивация бирү урынына (бу, әлбәттә, грамматика яки телнең кабул ителүе белән туры килергә тиеш).

герман телендә тәрҗемә грамматикасы мине телне яратмауга китерде. бу тел һәрвакыт кыен дип тасвирлана, ә минем әти әйткәнчә, бу - боерыклар бирү һәм балык базарында балык сату өчен ясалган тел. инглиз телендә мин берничә төрле өйрәнү методлары аша үттем, кайберләре башкаларга караганда уңышлырак булды. яшь вакытта уеннар, алар миңа лексикада ныклы нигез бирде, әмма сөйләшү яки язу өчен бер дә ярдәм итмәде. мәктәптә иске стильдәге тәрҗемә грамматикасы, ул миңа телнең структурасын бераз яхшырак аңларга ярдәм итте, әмма сөйләшергә ничек өйрәнергә өйрәтмәде, университеттагы лингвистика дәресләре ярдәмендә мин телнең тамырлары турында күбрәк белдем, бу телне яхшырак аңларга китерде. әмма чыннан да инглиз телле илләрдә яшәү, анда мин өйрәнгән барлык күнекмәләрне башкалар белән аралашу өчен кулланырга туры килде, мин иң күп прогресс ясадым. дания телен мин китапка ияреп өйрәнү методы аша өйрәндем. ахырда, мин дания турында бераз күбрәк белдем, әмма тел әле дә бик кыен. мин кайбер сүзләрне аңлый алам һәм аларны җөмләгә берләштерә алам, тик китапны еракка куя алмасам гына. япон телен башта тәрҗемә грамматикасы төрендәге курсларда өйрәндем, бу миңа телнең структурасын яхшырак бәяләүгә ярдәм итте. аннары мин аңлау дәресләре алдым, алар миңа лексикамны үстерергә ярдәм итте. мин япон тарихы һәм цивилизациясе белән бик кызыксынам, шуңа күрә мин шул хакта күп нәрсә өйрәндем. регуляр рәвештә практикалаганым юк, әмма мин әле дә таныш булган әйберләрне аңлый алам.

мин күп төрле ысуллар белән өйрәндем, шуңа күрә аны тасвирлап бирә алмыйм: эш шунда, мин инглизчә сөйләшүче кешеләр белән сөйләшеп, инглизчәне яхшырак сөйләшәм, японча да шулай ук яхшырак сөйләшәм.... мин эштә өйрәнү яклы!

мин грамматиканы аңлатканны яратам - мин калган барлык нәрсәләрне үзем өйрәнә алам, ләкин грамматиканы үзем укырга тырышу минем өчен артык авыр. мине бу эшне көткән курслар бик начар иде. мин тыңлау аңлау күнегүләрен яратмыйм, алар чыннан да күңелсез, һәм мин сорауларга җавап бирергә тырышканда, тыңлаудан күбрәк өйрәнер идем кебек тоела. күп кенә дәреслекләр шулкадәр гетеронорматив, бу физик яктан авырта. (шулай ук, ни өчен мәхәббәт тарихын кертүне телисез, мин моны аңламыйм.) мин гадәттәгечә булмаган курсларны яратам, мәсәлән, төсләрне һәм киемнәрне берләштерү, бу күңелсез. саннарны өйрәнү бик авыр, мин алар белән үземнең беренче телемдә дә кыенлык кичерәм, шуңа күрә аларны ашыктырмагыз. әйе, күп кенә телләр дәүләтләргә бәйле, ләкин бу минем өчен милли патриотизм 101 теләгемне аңлатмый, бу мине күбрәк ямьсезләндерә.

мин телне үзем генә, аны сөйләшкән илдә өйрәнгәндә, мәктәптә өйрәнгәннән күпкә тизрәк өйрәнәм, хәтта язма ягын үзләштерү өчен миңа кайбер дәресләр кирәк булса да, аралашу күнекмәләре турында сүз барганда, минемчә, максатлы тел белән әйләнә-тирәдә булудан яхшырак нәрсә юк.

испанча: аудиолингваль метод; сөйләшүгә юнәлтелгән, бу бик яхшы эшләде. грамматикага шулкадәр түгел, ләкин аның грамматикасы җиңел, шуңа күрә бу шулкадәр кирәк түгел иде. французча: грамматикага юнәлеш, бу бик кыен иде һәм әле дә эшләми, шуңа күрә хәзер мин грамматика да, сөйләшү дә белмим. инглизчә: барысына да юнәлеш, озак вакыттан бирле, бу бик яхшы эшләде. литвача: яхшы эшләде, ләкин күп инициатива кирәк. ләкин метод, тыңлау + сөйләшү + грамматика күнегүләре, яхшы нәтиҗә бирде.

мәктәп яки шәхси курслар миңа телнең грамматик һәм конструктив аспектлары өчен ныклы нигез бирде. ләкин 'коры' һәм техник өлешне өйрәнү бары тик башлангыч иде, туган телдә сөйләшүчеләр белән аралашу һәм гомумән, белемен практикада куллану - минем тел өйрәнү процессымда иң нәтиҗәле булган нәрсә.

мин хәзерге вакытта бары тик төп нәрсәләрне генә өйрәндем. минемчә, телләр гадәттә мәктәптә партада укытылганга караганда, яхшы акцент һәм тыңлау күнекмәләре формалаштырырга мөмкин. мин бары тик офиска барганда/кайтканда аудионы тыңлыйм, һәм минемчә, бу бик шәп.

барлык 4 компетенция мөһим дип саналды. минемчә, бу метод яхшы эшләде. ләкин "хаталар" мәктәптә начар нәрсә дип саналды, шуңа күрә мин сөйләшүдән яки хаталар ясаудан һәм начар билге алудан курыктым. университетта бу шул кадәр начар түгел.

бу телдә әле сөйләшә алмыйм.

тел өйрәнү өчен барлык методлар кирәк, сөйләшү, язу, тыңлау. бу нәрсәләрне мин лекцияләремдә алдым һәм моңа шатмын, чөнки бу чыннан да ярдәм итә. аеруча сөйләшү, чөнки күп практикасыз телне өйрәнә алмыйсың.

ауызча сөйләү бик аз эшләнгән иде. мин чыннан да инглизчәмне яхшырту һәм аны көндәлек тормышта дөрес куллану өчен чит илдә яшәргә кирәк иде.