kuba mu kuri, rimwe na rimwe numva ndi njye wenyine uriho ufite iyi myanya idasanzwe y'ubwigunge, ni ukuvuga, nishimiye ukwemera kutavuzwe izina atari uko nigeze kwirinda idini mu mateka, ahubwo ni uko idini ryirinda kumwe. bigeze kuba byiza cyane kuri njye, kwemera izina ry'imana, kumva amagambo yayo, no gushaka kuba umunyakuri uko nshoboye kose ku nyigisho zayo, bityo nkagira icyo mvuga ku kwemera kwanjye, kuruta kugira ngo kibe mu cyiciro cy'idini aho byaba bisaba ko abandi bagena ukwemera kwanjye. byibuze muri ubu buryo, sinshyizwe ku ngingo z'ibigo, cyangwa ku myanya y'umuco imaze igihe kinini ifite amahirwe make yo gusuzumwa cyangwa kugenzurwa mu gihe kizaza. amasomo yanjye y'ibitekerezo by'iyobokamana yagiye akorwa n'ibyo mu bayuda n'ibyo mu bakristo, kandi niho, muri iyo ntera hagati yabo, ndibona ubu kandi rimwe na rimwe ni ahantu h'ubwigunge cyane. sinabona iki kwemera nk'ihuriro ry'ibyo byombi, ahubwo ni intambwe y'ubwenge y'ibitekerezo by'iyobokamana, igihe ihabwa ahantu hatari imipaka y'inyigisho z'ibigo. nabonye ko byoroshye kandi bifite akamaro cyane kubaza imana, kuruta kubaza umuntu. ndumva ko umuntu wanyuze kuri iyi si imyaka 2,000 ishize yari, kandi ni umukiza, ariko sintekereza ko haba hari ukwemera kwa gikristo cyangwa kwa giyuda kumenya neza icyo yari mu mutima w'ubutumwa bwe, cyangwa icyo yariho. mu by'ukuri, nagira ngo mvuge ko, igihe umukiza azaza, azaba umukiza udasanzwe ku buryo gikristo na giyuda batari bazi cyangwa batari bategereje.
fata umuheto, mwese. 1. icya mbere, ikarita ntabwo ari ikinyoma, kuko uko dushobora kubikurikirana, umuntu yagiye aba umuyoboke (nko mu isesengura ry'ahantu habereye gushyingura n'ibindi) bityo ikarita ntikwiye gutangirira ku ibara 'ritari iry'ukuri' nk'aho abantu batari barangwamo idini. 2. icya kabiri, ikwirakwizwa ry'idini ryose, harimo n'islam, ryakwirakwijwe mu mahoro. abantu kenshi babonaga ikintu cyiza mu idini rishya (buddhisme na gikirisitu by'umwihariko) bashakaga kwiyitirira. umuco n'ubumenyi bw'iburengerazuba byaturutse ku izamuka ry'ubukirisitu bw'abamonaki, urugero. sinshaka kuvuguruza, rwose, umwuka w'ubwumvikane udashobora kwirengagizwa mu gihe imipaka (izi si zo mpaka z'igihugu ahubwo ni hagati y'amatsinda y'abemera akura) yabaga irushijeho kumvikana. ibi, rwose, ni byo biri kuba ubu n'uburyo bwitwa new atheism, bukaba bwarabaye ubukana cyane. 3. icya gatatu, kwiyemeza kwa hitler na stalin kugerageza guhindura abemera ntabwo bigamije kuba ikimenyetso ko ibikorwa byabo bibi byatewe n'ubukirisitu bw'ukuri! (naramutse mvuga kuri aba bagizi ba nabi mu bindi bisobanuro kuri uru rubuga, bityo nzihanganira hano). 4. icya kane, nk'uko mbizi, ni umunyapolitiki w'umupalesitini wavuze ko bush yamubwiye ko agomba kugaba igitero ku irak. n'ubwo bimeze bityo, byaba ari ukwivuguruza gukabije kuvuga ko bush yashakaga guhindura irak ikaba gikirisitu binyuze mu gitero, ibyo byaba ari byo by'ingenzi byo guhuza ibi n'inkuru yerekeye igihe. mu by'ukuri, abayobozi benshi b'abakirisitu (harimo, cyane cyane, papa john paul ii) baramaganye intambara. 5. mu mpera, idini ry'ubutaka ryavuyemo abahamya b'abakirisitu benshi (abatarashakaga kwihakana ukwemera kwabo kubera inyungu za politiki) mu kinyejana cya 20 kuruta abahamagawe mu yandi kinyejana 19 hamwe. ibi biratangaje cyane bitewe n'igipimo gito cyane cy'abatari abemera kugeza mu gice cya nyuma cy'iki kinyejana. wenda idini ry'ubutaka ryakagombye kongerwa ku ikarita? byibuze muri iki gihe imipaka ni ukuri kandi intambara zari intambara z'ukuri.
kuko ari umuco mu muryango wacu.
ntimfite idini kugeza ubu.
bimwe na bimwe nta n'umwe ubikora mu muryango wanjye, kandi nakuranye bityo. sintekereza ko ari ingenzi cyane.
kuko ntizera idini runaka
umunsi umwe mbere ya noheri na pasika, bitewe n'ukwemera kwanjye bwite